Artykuły zamieszczone w niniejszym tomie, podejmując namysł nad problematyką podziemi, stanowią kontynuację i poszerzenie specjalnych zagadnień omawianych w dwóch poprzednich zbiorach: Przestrzeń w kulturze współczesnej. Literatura, teatr, film oraz Przestrzeń w kulturze współczesnej. Język, media, architektura. Akcentują metaforyczne, symboliczne i dosłowne rozumienie podziemi. Diagnozują tytułową kategorię jako osobliwą przestrzeń – egzystencji, poznania, tajemnicy, projektującą możliwość ukrycia i konkretyzującą potencjalne zagrożenie, niebezpieczeństwo, przywołującą skojarzenia ze świadomością zarówno jednostkową, jak i zbiorową.